3 Nguyên nhân chính gây ra nám da sau sinh & giải pháp hiệu quả từ chuyên gia

Nám da sau sinh là nỗi lo lắng của rất nhiều chị em phụ nữ. Những vết nám sậm màu xuất hiện trên gương mặt khiến chị em tự ti, ngại giao tiếp. Vậy nám da sau sinh là gì? Nguyên nhân do đâu? Làm sao để điều trị nám da sau sinh hiệu quả?

Hãy cùng Derkecal tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

Nám da sau sinh là tình trạng gì?

Nám da sau sinh, hay còn gọi là nám da thai kỳ là tình trạng da mặt xuất hiện các đốm nâu, vàng hoặc xám. Nám da sau sinh thường tập trung ở hai bên gò má, trán, mũi và cằm. Loại nám này thường xuất hiện trong quá trình mang thai hoặc sau khi sinh con do sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể.

Nguyên nhân gây nám da sau sinh

Thay đổi nội tiết tố bên trong cơ thể

• Estrogen và Progesterone: Nồng độ estrogen và progesterone tăng cao trong thai kỳ là yếu tố kích thích chính trong cơ chế bệnh sinh của nám da. Các hormone này tác động lên tế bào melanocyte, làm tăng sản sinh melanin và dẫn đến hình thành các dát tăng sắc tố.
• Thay đổi nội tiết sau sinh: Sự suy giảm đột ngột của estrogen và progesterone sau sinh cũng góp phần gây mất cân bằng nội tiết, làm trầm trọng thêm tình trạng nám da.

Yếu tố di truyền

Gen di truyền: Nghiên cứu của tạp chí Clin Cosmet Investig Dermatologia đã chỉ ra rằng yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của nám da. Một số gene liên quan đến quá trình sản sinh melanin và đáp ứng với kích thích nội tiết tố được cho là có liên quan đến nám da.

Các yếu tố khác

• Tuổi tác: Lão hóa da làm giảm khả năng bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời và làm suy giảm chức năng của hàng rào bảo vệ da, góp phần làm tăng nguy cơ nám da.
• Mỹ phẩm: Một số thành phần trong mỹ phẩm, chẳng hạn như hương liệu và chất bảo quản, có thể gây kích ứng da và làm tăng nguy cơ nám da.
• Thuốc: Một số loại thuốc, bao gồm thuốc tránh thai, thuốc nội tiết tố và một số loại thuốc kháng sinh, có thể gây nám da như một tác dụng phụ.
• Stress và oxy hóa: Sự mất cân bằng giữa các gốc tự do và chất chống oxy hóa trong cơ thể có thể gây tổn thương tế bào da và góp phần hình thành nám da.

Nám da sau sinh có tự hết được không?

Câu hỏi này rất phổ biến với những người phụ nữ sau sinh bị nám da. Thực tế, nám da sau sinh có thể tự hết ở một số trường hợp, nhưng cũng có thể không và cần có biện pháp can thiệp.

Cơ chế tự hết

• Nội tiết tố cân bằng: Sự tăng sắc tố da trong thai kỳ chủ yếu do nồng độ estrogen và progesterone tăng cao, kích thích sản sinh melanin. Sau sinh, khi nội tiết tố dần trở về trạng thái cân bằng, hoạt động của melanocyte (tế bào sản xuất melanin) cũng giảm, góp phần làm mờ các dát tăng sắc tố.
• Thời gian: Quá trình hồi phục nội tiết tố và mờ nám thường diễn ra trong khoảng 6-12 tháng sau sinh, tuy nhiên có thể kéo dài hơn tùy cơ địa.

Các yếu tố ảnh hưởng

• Mức độ nám: Nám da phân loại theo mức độ từ nhẹ đến nặng dựa trên diện tích, màu sắc và độ sâu của các dát tăng sắc tố. Nám nhẹ, nông, mới hình thành có khả năng tự thoái lui cao hơn so với nám đậm, sâu, lan rộng.
• Đặc điểm di truyền: Một số gen quy định hoạt động của melanocyte và đáp ứng với kích thích nội tiết tố, ảnh hưởng đến khả năng sản sinh và phân bố melanin. Tiền sử gia đình bị nám da có thể làm tăng nguy cơ nám da sau sinh không tự thoái lui.
• Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời: Tia UV kích thích sản sinh melanin, làm nám da trở nên đậm màu và khó điều trị. Việc bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời bằng cách sử dụng kem chống nắng, đội mũ rộng vành, che chắn kỹ càng là yếu tố quan trọng để hỗ trợ quá trình tự thoái lui của nám.
• Chăm sóc da: Chế độ chăm sóc da khoa học bao gồm làm sạch, dưỡng ẩm, tẩy tế bào chết định kỳ giúp tăng cường sức khỏe làn da, hỗ trợ quá trình tái tạo da và mờ nám.
• Lối sống: Chế độ dinh dưỡng, giấc ngủ, stress cũng ảnh hưởng đến sức khỏe làn da và quá trình sản sinh melanin.

Cách điều trị nám da sau sinh

Đánh giá và phân loại nám da

Trước khi đưa ra phác đồ điều trị, bác sĩ da liễu sẽ tiến hành đánh giá chi tiết về:

• Loại nám: Nám biểu bì, nám chân bì, nám hỗn hợp.
• Mức độ nám: Nám nhẹ, trung bình, nặng.
• Đặc điểm da: Loại da, độ nhạy cảm, tình trạng da hiện tại.
• Tiền sử bệnh: Tiền sử dị ứng, các bệnh lý kèm theo.
• Mong muốn của bệnh nhân: Mục tiêu điều trị, thời gian, chi phí.

Các phương pháp điều trị

Sử dụng kem (serum) bôi thoa trên da

• Hydroquinone: Ức chế tyrosinase, giảm sản sinh melanin. Nồng độ sử dụng và thời gian điều trị cần được kiểm soát chặt chẽ để tránh tác dụng phụ.
• Tretinoin: Tăng cường tái tạo tế bào, loại bỏ melanin, kích thích sản sinh collagen. Thường được sử dụng vào buổi tối, kết hợp kem chống nắng ban ngày.
• Corticosteroid: Giảm viêm, ức chế miễn dịch, làm sáng da. Chỉ sử dụng trong thời gian ngắn và theo chỉ định của bác sĩ.
• Axit azelaic: Kháng khuẩn, chống viêm, ức chế tyrosinase, giảm tăng sắc tố. An toàn cho phụ nữ mang thai và cho con bú.

Với công thức tiên tiến được nghiên cứu bởi các chuyên gia da liễu hàng đầu, Derkecal mang đến giải pháp toàn diện cho nám da sau sinh, tác động vào các cơ chế gây nám từ sâu bên trong:

• Ức chế sản sinh melanin: Ngăn chặn hoạt động của enzyme tyrosinase, giảm thiểu sự hình thành melanin mới.
• Chống oxy hóa: Bảo vệ da khỏi tác hại của gốc tự do, ngăn ngừa lão hóa da và làm mờ các vết nám.
• Tái tạo và phục hồi da: Kích thích sản sinh collagen, tăng cường độ đàn hồi cho da, giúp da sáng mịn và đều màu.

Điều trị xâm lấn tối thiểu

Laser

• Laser Q-switched Nd:YAG: Phá hủy melanin ở lớp biểu bì và chân bì, hiệu quả với nám hỗn hợp.
• Laser Fractional CO2: Tái tạo bề mặt da, kích thích sản sinh collagen, cải thiện nám và sẹo.
• Laser Picosecond: Phá vỡ melanin thành các hạt siêu nhỏ, dễ dàng đào thải, ít gây tổn thương da.
• Lăn kim: Tạo vi tổn thương, kích thích sản sinh collagen, elastin, giúp da săn chắc, đều màu, mờ nám.

Peel da

• AHA (Alpha Hydroxy Acid): Loại bỏ tế bào chết, kích thích tái tạo da, phù hợp với nám nhẹ.
• BHA (Beta Hydroxy Acid): Kháng viêm, giảm mụn, kiểm soát dầu nhờn, phù hợp với da dầu, mụn.
• TCA (Trichloroacetic Acid): Tái tạo da sâu, hiệu quả với nám nặng, nếp nhăn.

Liệu pháp hỗ trợ

• Chế độ dinh dưỡng: Bổ sung vitamin C, E, A, chất chống oxy hóa.
• Chăm sóc da: Làm sạch, dưỡng ẩm, tẩy tế bào chết.
• Chống nắng: Sử dụng kem chống nắng, che chắn khi ra ngoài.
• Kiểm soát stress: Thư giãn, yoga, thiền định.

Theo dõi và duy trì

• Tái khám định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ.
• Tuân thủ phác đồ điều trị, chăm sóc da tại nhà.
• Duy trì lối sống lành mạnh, bảo vệ da khỏi tác hại của môi trường.

Làm gì để giảm thiểu tình trạng nám da sau sinh

Bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời

• Luôn sử dụng kem chống nắng: Thoa kem chống nắng phổ rộng SPF 30+ mỗi ngày, ngay cả khi trời âm u hay ở trong nhà, vì tia UV vẫn có thể xuyên qua mây và cửa kính. Nên thoa kem chống nắng lại sau mỗi 2 giờ nếu hoạt động ngoài trời.
• Che chắn kỹ càng: Khi ra ngoài, đặc biệt là trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều, cần che chắn cẩn thận bằng mũ rộng vành, kính râm, quần áo dài tay.

Chăm sóc da nhẹ nhàng

• Sử dụng sản phẩm dịu nhẹ: Ưu tiên các sản phẩm làm sạch và dưỡng da dịu nhẹ, không gây kích ứng, tránh chà xát mạnh khi rửa mặt.
• Duy trì độ ẩm cho da: Sử dụng kem dưỡng ẩm phù hợp để cung cấp độ ẩm cần thiết, giúp da khỏe mạnh, tăng sức đề kháng.

Điều chỉnh nội tiết tố

Tham khảo ý kiến bác sĩ: Nếu bạn đang sử dụng biện pháp tránh thai chứa estrogen và nghi ngờ nó là nguyên nhân gây nám da, hãy trao đổi với bác sĩ để xem xét các phương pháp thay thế như dụng cụ tử cung, cấy ghép tránh thai, tiêm progesterone hoặc các phương pháp không nội tiết tố.

Hỗ trợ từ bên trong

• Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, đặc biệt là những loại giàu vitamin C, E. Uống đủ nước mỗi ngày.
• Mặt nạ dưỡng da từ thiên nhiên: Bạn có thể sử dụng các loại mặt nạ từ thiên nhiên như khoai tây, bột nghệ, cà chua, nha đam… để hỗ trợ làm mờ nám.

Kết luận

Hiểu rõ nguyên nhân, kiên trì điều trị bằng các phương pháp điều trị nám sau sinh khoa học và chế độ chăm sóc da phù hợp, bạn hoàn toàn có thể lấy lại làn da sáng mịn, đều màu, tự tin tỏa sáng cùng thiên chức làm mẹ. Hãy nhớ rằng, hành trình làm mẹ luôn đẹp nhất khi bạn yêu thương và trân trọng chính mình.

Câu hỏi liên quan

Tài liệu tham khảo

1. Am J Clin Dermatologia. Update on Melasma—Part II: Treatment (2022)| https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9464276/
2. Clin Cosmet Investig Dermatologia. Prevention of Melasma During Pregnancy: Risk Factors and Photoprotection-Focused Strategies (2023)| https://www.dovepress.com/prevention-of-melasma-during-pregnancy-risk-factors-and-photoprotectio-peer-reviewed-fulltext-article-CCID
3. Anais Brasileiros de Dermatologia. Melasma: a clinical and epidemiological review (2014)| https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4155956/