Nám da, tàn nhang và đồi mồi là những vấn đề về da phổ biến, gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ và khiến nhiều người lo lắng. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về ba tình trạng này và thường nhầm lẫn chúng với nhau.
Thông qua bài viết này, Derkecal sẽ giúp bạn phân biệt nám, tàn nhang và đồi mồi một cách chi tiết nhất, từ đó có phương pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả.
Nám, tàn nhang và đồi mồi có giống nhau không?

Mặc dù đều là những vấn đề tăng sắc tố da thường gặp, tuy vậy, nám – tàn nhang và đồi mồi có những điểm khác biệt quan trọng. Điểm chung của chúng là đều do sự gia tăng sản xuất melanin, sắc tố quyết định màu da. Tuy nhiên, nguyên nhân và biểu hiện của mỗi loại lại khác nhau.
Về mặt thẩm mỹ, nám – tàn nhang và đồi mồi khiến làn da kém đều màu, thiếu sức sống, khiến nhiều người cảm thấy tự ti, mặc cảm về ngoại hình, ảnh hưởng đến giao tiếp và chất lượng cuộc sống.
Khái quát về nám, tàn nhang và đồi mồi

Nám da
Nám da là các mảng da sẫm màu, thường xuất hiện trên mặt. Nám hình thành do sự gia tăng sản xuất melanin, thường gặp ở phụ nữ, đặc biệt là trong thời kỳ mang thai hoặc do tiếp xúc nhiều với ánh nắng.
Tàn nhang
Tàn nhang là những đốm nhỏ li ti màu nâu nhạt, xuất hiện rải rác trên da. Tàn nhang thường xuất hiện từ nhỏ do yếu tố di truyền và trở nên đậm màu hơn khi tiếp xúc với ánh nắng.
Đồi mồi
Đồi mồi là những đốm nâu hoặc đen, kích thước lớn hơn tàn nhang, thường xuất hiện ở vùng da tiếp xúc nhiều với ánh nắng. Đồi mồi là dấu hiệu của lão hóa da, do sự tích tụ melanin theo thời gian.
Cách phân biệt nám và tàn nhang, đồi mồi
| Đặc điểm | Nám | Tàn nhang | Đồi mồi |
| Hình dạng | Mảng, không đều màu, ranh giới mờ | Đốm nhỏ, tròn, riêng lẻ | Đốm lớn, hình dạng không đều, ranh giới rõ |
| Kích thước | Lớn, có thể lan rộng | Nhỏ li ti | Lớn hơn tàn nhang |
| Màu sắc | Nâu, vàng, xám, xanh | Nâu nhạt, nâu sẫm | Nâu, đen |
| Vị trí | Mặt (gò má, trán, mũi, cằm) | Mặt, cổ, vai, ngực | Mặt, cổ, tay, ngực, lưng |
| Độ tuổi | Sau 30 tuổi | Mọi lứa tuổi (thường xuất hiện từ nhỏ) | Trung niên, cao tuổi |
| Nguyên nhân | Nội tiết tố, di truyền, ánh nắng | Di truyền, ánh nắng | Lão hoá, ánh nắng |
| Đặc điểm khác | Thường đậm màu hơn vào mùa hè | Số lượng có thể tăng lên khi tiếp xúc với ánh nắng | Bề mặt có thể nhẵn hoặc sần sùi |
Làm thế nào để điều trị nám, tàn nhang và đồi mồi?
Sử dụng kem (serum) bôi thoa
Các thành phần thường được sử dụng: Hydroquinone, Tretinoin, Corticosteroid, Axit azelaic, Axit kojic, Vitamin C, Niacinamide…
- Cơ chế hoạt động: Ức chế sản sinh melanin, làm mờ các đốm nâu, tăng cường tái tạo da.
- Ưu điểm: Phương pháp dễ dàng sử dụng và tiết kiệm chi phí cho người bệnh
- Nhược điểm: Cần kiên trì điều trị trong thời gian dài. Bên cạnh đó, trong một số trường hợp có thể gây kích ứng da nếu sử dụng không đúng cách.
Derkecal – Thương hiệu dược mỹ phẩm chuyên biệt trong điều trị các vấn đề tăng sắc tố da. Với công thức độc quyền kết hợp các thành phần hoạt tính mạnh mẽ giúp ức chế sản sinh melanin, làm mờ các đốm nâu, đồng thời dưỡng da sáng khỏe, đều màu.
Liệu pháp laser

Các loại laser thường được sử dụng: Laser Q-switched, laser Fractional CO2…
- Cơ chế hoạt động: Phá hủy các tế bào melanin, kích thích sản sinh collagen, tái tạo da.
- Ưu điểm: Hiệu quả nhanh chóng, điều trị nám sâu, tàn nhang, đồi mồi hiệu quả.
- Nhược điểm: Chi phí cao, cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa, có thể gây tác dụng phụ như đỏ da, bong tróc da.
Lột da hóa học
Các loại axit thường được sử dụng: AHA, BHA, TCA…
- Cơ chế hoạt động: Loại bỏ lớp da bề mặt, kích thích tái tạo da mới, làm mờ các đốm nâu.
- Ưu điểm: Cải thiện tình trạng da tổng thể, làm mờ nám, tàn nhang, đồi mồi.
- Nhược điểm: Cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa, có thể gây kích ứng da, cần thời gian nghỉ dưỡng.
Vi kim tần số vô tuyến
- Cơ chế hoạt động: Sử dụng sóng radio để kích thích sản sinh collagen, cải thiện kết cấu da, làm mờ các đốm nâu.
- Ưu điểm: An toàn, ít đau, hiệu quả lâu dài.
- Nhược điểm: Chi phí cao.
Lưu ý quan trọng
- Việc điều trị các vấn đề tăng sắc tố cần thời gian và kiên trì.
- Hiệu quả điều trị phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại da, mức độ nghiêm trọng của tình trạng, nguyên nhân gây ra, phương pháp điều trị và cách chăm sóc da.
- Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu để được tư vấn phương pháp điều trị phù hợp và an toàn nhất. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng da của bạn, xác định nguyên nhân gây tăng sắc tố và đưa ra phác đồ điều trị cá nhân hóa.
Một số biện pháp ngăn ngừa tình trạng tăng sắc tố da
Bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời
- Sử dụng kem chống nắng: Thoa kem chống nắng phổ rộng có SPF 30+ mỗi ngày, ngay cả khi trời âm u. Thoa lại sau mỗi 2 giờ, đặc biệt là sau khi bơi lội hoặc đổ mồ hôi.
- Che chắn kỹ càng: Đội mũ rộng vành, đeo kính râm, mặc quần áo dài tay khi ra ngoài trời nắng.
- Hạn chế ra ngoài vào giờ cao điểm: Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều.
Chăm sóc da đúng cách

- Làm sạch da nhẹ nhàng: Sử dụng sữa rửa mặt dịu nhẹ, không chứa xà phòng, làm sạch da 2 lần/ngày.
- Tẩy tế bào chết định kỳ: Giúp loại bỏ tế bào chết, thúc đẩy tái tạo da mới.
- Dưỡng ẩm cho da: Sử dụng kem dưỡng ẩm phù hợp với loại da, giúp da khỏe mạnh, tăng cường hàng rào bảo vệ da.
Chế độ ăn uống lành mạnh
- Bổ sung rau củ quả: Cung cấp vitamin và khoáng chất cần thiết cho da, đặc biệt là vitamin C, E có tác dụng chống oxy hóa, ngăn ngừa tăng sắc tố.
- Uống đủ nước: Giúp da đủ độ ẩm, tăng cường sức khỏe cho da.
Hạn chế các yếu tố kích thích
- Hạn chế trang điểm: Trang điểm quá dày có thể gây bít tắc lỗ chân lông, làm tăng sắc tố.
- Tránh nặn mụn: Gây tổn thương da, tăng nguy cơ tăng sắc tố sau viêm.
- Không sử dụng mỹ phẩm gây kích ứng: Chọn mỹ phẩm phù hợp với loại da, tránh các thành phần gây kích ứng.
Lưu ý:
- Hiệu quả của các biện pháp ngăn ngừa tăng sắc tố da còn phụ thuộc vào cơ địa và tình trạng da của mỗi người.
- Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hoặc lo lắng nào về tình trạng da của mình, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu để được tư vấn cụ thể.
Kết luận
Tóm lại, nám, tàn nhang và đồi mồi là những vấn đề về sắc tố da thường gặp, tuy không gây hại cho sức khỏe nhưng lại ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Hiểu rõ sự khác biệt giữa chúng sẽ giúp bạn lựa chọn phương pháp điều trị và phòng ngừa phù hợp.
Cùng với chế độ chăm sóc da khoa học và bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời sẽ giúp bạn kiểm soát tình trạng tăng sắc tố, sở hữu làn da đều màu, rạng rỡ. Đừng quên tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu để được tư vấn cụ thể và đạt hiệu quả điều trị tối ưu.
Câu hỏi liên quan
Nám, tàn nhang và đồi mồi có thể cùng xuất hiện trên một người không?
Hoàn toàn có thể. Một người có thể đồng thời bị nám, tàn nhang và đồi mồi trên da.
Nên sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF bao nhiêu để phòng ngừa nám, tàn nhang và đồi mồi?
Nên sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF 30 trở lên và thoa lại sau mỗi 2 giờ hoặc sau khi bơi lội, ra mồ hôi.
Khi nào cần đi khám bác sĩ da liễu về các vấn đề nám, tàn nhang và đồi mồi?
Nên đi khám bác sĩ da liễu khi bạn lo lắng về tình trạng nám, tàn nhang, hoặc đồi mồi trên da, đặc biệt là khi chúng thay đổi về kích thước, hình dạng, màu sắc, hoặc gây ngứa, đau rát.
Nám, tàn nhang và đồi mồi có thể điều trị cùng lúc được không?
Trả lời: Có thể. Bác sĩ da liễu có thể kết hợp các phương pháp điều trị khác nhau để giải quyết đồng thời nám, tàn nhang và đồi mồi, tùy thuộc vào tình trạng da của mỗi người.
Tài liệu tham khảo
- Gould, W. (2023, March 12). The difference between freckles and age spots & treatment. – the Beauty Insiders| https://www.thebeautyinsiders.com/difference-between-freckles-and-age-spots.html
- Journal of the American Academy of Dermatology. Melasma: A clinical and epidemiological review| https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25184917/
- DermNet. Brown spots and freckles| https://dermnetnz.org/topics/brown-spots-and-freckles





